Γαστροοισοφαγική Παλινδρόμηση

Τρίτη 2 Σεπτεμβρίου, 2025

Η Γαστροοισοφαγική παλινδρομική νόσος (ΓΟΠΝ) είναι μια εξαιρετικά συχνή πάθηση που χαρακτηρίζεται από παλινδρόμηση του περιεχομένου του στομάχου στον οισοφάγο. Υπό φυσιολογικές συνθήκες, μετά την κατάποση, ένας μυϊκός δακτύλιος που ονομάζεται Κατώτερος Οισοφαγικός Σφιγκτήρας (ΚΟΣ) χαλαρώνει για να επιτρέψει στα τρόφιμα και τα υγρά να εισέλθουν στο στομάχι και στη συνέχεια σφίγγεται για να εμποδίσει το περιεχόμενο του στομάχου να ρέει πίσω στον οισοφάγο. Ωστόσο, σε άτομα με ΓΟΠΝ, αυτός ο μηχανισμός είναι εξασθενημένος, επιτρέποντας στο στομαχικό οξύ, τη χολή και μερικές φορές τα άπεπτα τρόφιμα να ρέουν πίσω στον οισοφάγο, προκαλώντας ερεθισμό και φλεγμονή.

 

Συμπτωματολογία ΓΟΠΝ

  • Οπισθοστερνικός καύσος: αίσθημα καύσου που ξεκινά από το στόμαχο ή χαμηλά το θώρακα και επεκτείνεται στον τράχηλο
  • Αναγωγές
  • Θωρακικός πόνος μη καρδιακής αιτιολογίας
  • Βράγχος φωνής
  • Δυσφαγία
  • Λαρυγγίτιδα
  • Χρόνιος βήχας
  • Υπερέκκριση σιέλου

 

Υποκείμενη Αιτιολογία των λειτουργικών διαταραχών του ΚΟΣ

  • Γενετικοί παράγοντες (ερμηνεύουν το 31-43% σε μελέτες διδύμων)
  • Περιβαλλοντικοί παράγοντες
  • Υπέρβαρο / παχυσαρκία
  • Λανθασμένες διαιτητικές συνήθειες
  • Απουσία σωματικής δραστηριότητας
  • Κάπνισμα

 

Υπέρβαρο/Παχυσαρκία και ΓΟΠΝ

Πιθανοί Μηχανισμοί

  • Σπλαχνική παχυσαρκία -> αύξηση ενδοκοιλιακής πίεσης.
  • Βραδύτερη κάθαρση οξέος στον οισοφάγο
  • Χάλαση ΚΟΣ (ο σημαντικότερος μηχανισμός παλινδρόμησης στους παχύσαρκους) που οφείλεται στη γαστρική διάταση.

 

Αντιπαλινδρομικές Οδηγίες

  1. Απώλεια Σωματικού Βάρους
  2. Αποφυγή φαρμάκων που μειώνουν την πίεση του ΚΟΣ (π.χ. νιτρώδη, αντιχολινεργικά) ή προκαλούν βλάβη του οισοφαγικού επιθηλίου (π.χ. Μη Στεροειδή Αντιφλεγμονώδη Φάρμακα, PO σκευάσματα καλίου, τετρακυκλίνες)
  3. Αποφυγή κατάκλισης αν δεν έχουν περάσει 2 ώρες από το γεύμα
  4. Ανύψωση του πάνω μέρους του κρεβατιού
  5. Αποφυγή ρουχισμού που πιέζει το στομάχι (π.χ. ζώνες)
  6. Περιστασιακή χρήση αντιόξινων
  7. Κατάλληλες διατροφικές συνήθειες
  8. Η κατάκλιση στο αριστερό πλευρό πιθανώς να βοηθήσει κάποιους ασθενείς.

 

Διαιτητικές Οδηγίες

Περιορίζονται (δεν απαγορεύονται):

  • Ξινά: (ξινοί χυμοί, ξινά φρούτα, ξύδι). Στους ξινούς χυμούς υπάρχει κιτρικό οξύ.
  • Λιπαρά (αφαιρούμε το ορατό λίπος και αποφεύγουμε τα τηγανητά).
  • Βαριές κόκκινες σάλτσες: Τρώμε κόκκινα φαγητά αλλά με ελαφριές σάλτσες που σημαίνει λιγότερο τοματοπολτό (πάστα), μπαχαρικά, κρεμμύδια και σκόρδα.
  • Πίτες με φύλλα: Αποφεύγονται, κυρίως αυτές των Fast Food.
  • Παχιές σούπες: Ειδικά το βράδυ οι παχιές και μεγάλου όγκου υγρών σούπες, διευκολύνουν ιδιαίτερα την επιστροφή στομαχικού περιεχομένου στον οισοφάγο.
  • Γλυκά με σιρόπι
  • Σοκολάτες (πλάκα ή ρόφημα). Όχι μεγάλες ποσότητες και κυρίως όχι λίγο πριν ξαπλώσουμε για ύπνο.
  • Μέντα και όσα την περιέχουν. (και Δυόσμος που ανήκει στην ίδια οικογένεια)
  • Βαρύ αλκοόλ ή μεγάλες ποσότητες ελαφρότερου αλκοόλ (όπως είναι το κρασί και η μπύρα)
  • Αεριούχα ποτά
  • Συστήνονται μικρά συχνά γεύματα.

 

Ενώ η Γαστροοισοφαγική Παλινδρομική Νόσος μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα ζωής, αποτελεί μια διαχειρίσιμη κατάσταση με τη σωστή προσέγγιση. Κάνοντας σωστές διατροφικές επιλογές, εφαρμόζοντας τροποποιήσεις στον τρόπο ζωής και συνεργαζόμενοι στενά με επαγγελματίες υγείας, τα άτομα με ΓΟΠΝ μπορούν να διαχειριστούν αποτελεσματικά τα συμπτώματα και να βελτιώσουν τη συνολική τους ευεξία. Θυμηθείτε, η εύρεση του σωστού συνδυασμού προσαρμογών διατροφής και τρόπου ζωής μπορεί να πάρει χρόνο, επομένως να είστε υπομονετικοί και επίμονοι στις προσπάθειές σας να βρείτε αυτό που λειτουργεί καλύτερα για εσάς.